Sáng ngày 11/4/2019 tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Sơ kết 3 năm (2016-2018) và kế hoạch 2 năm (2019-2020) của Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số giai đoạn 2016-2020. PGS.TS.Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế dự và phát biểu tại Hội nghị.
Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo và chuyên viên một số Vụ, Cục, Đơn vị thuộc/trực thuộc Bộ Y tế; Sở Y tế các tỉnh thành/phố khu vực phía Bắc; các cơ quan báo, đài Trung ương, Hà Nội dự và đưa tin.
 

 

 

 
Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, PGS.TS.Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết: Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII năm 1993, BCHTW Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới. Đây được xem là bản lề để công tác hoạch định chính sách của ngành y tế có những bước phát triển mới.

Sau 3 năm (2016-2018) tiếp tục triển khai Chương trình, Chương trình mục tiêu Y tế- Dân số đã đạt được nhiều thành tựu đáng tự hào. Với mạng lưới y tế nước ta được phát triển rộng khắp, kiểm soát được các bệnh, dịch mới nổi, không có dịch lớn xảy ra; Tiếp tục giảm số mắc, số chết của nhiều bệnh dịch nguy hiểm; Bảo vệ thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh, duy trì tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ  trên 95% cho trẻ em dưới 1 tuổi, phụ nữ có thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em thể nhẹ cân đã giảm từ 17,5% năm 2010 xuống còn 15,3% năm 2013 và giảm xuống còn 13% năm 2018; Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em thể thấp còi đã giảm từ 29,3% năm 2010 xuống còn 25,9% năm 2013 và 23,3% năm 2018. Chú trọng phòng, chống các bệnh không lây nhiễm, y tế học đường; Hoàn thiện Hướng dẫn và triển khai thực hiện dự phòng, phát hiện sớm, quản lý các bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng. Kiểm soát tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng ở mức dưới 0,3% và giảm số người nhiễm mới; Tiếp tục mở rộng các cơ sở cấp phát thuốc tại cộng đồng... Tuổi thọ người dân được nâng cao. Chúng ta đã sản xuất thành công vắc xin sởi, vắc xin phối hợp Sởi - Rubella đạt tiêu chuẩn GMP, là quốc gia thứ 11 loại trừ bệnh giun chỉ bạch huyết...

Bên cạnh những thành tựu, Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số giai đoạn 2016-2020 cũng đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức mới về sức khỏe của người dân trong quá trình phát triển như: chỉ tiêu chuyên môn: những mặt trái của quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa, toàn cầu hóa, sự già hóa dân số và biến đổi khí hậu,... đang gây ra những hậu quả nghiêm trọng đó là ô nhiễm môi trường sống, các yếu tố về hành vi lối sống,... đã làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh, tàn phế và tử vong sớm do bệnh tật, đặc biệt là các bệnh không lây nhiễm như bệnh tim mạch, ung thư, đái tháo đường và bệnh mãn tính về đường hô hấp.
Những căn bệnh này là những “sát thủ” hàng đầu, đang chiếm 73% số ca tử vong hằng năm. Tỷ lệ quản lý các bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng còn thấp. Một số bệnh truyền nhiễm lưu hành như sốt xuất huyết, tay chân miệng vẫn còn ở mức cao; An toàn thực phẩm vẫn là vấn đề bức xúc cần phải tập trung giải quyết, ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể, khu công nghiệp, trường học khó kiểm soát, các vi phạm về an toàn thực phẩm trong sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm còn diễn ra phổ biến trong khi chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe; Nhu cầu chưa được đáp ứng về dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, phương tiện tránh thai, dịch vụ KHHGĐ còn cao ở một số nhóm dân cư yếu thế gồm vị thành niên và thanh niên chưa lập gia đình, người di cư, người có HIV, người tàn tật, người hành nghề mãi dâm, người đồng tính.

Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh còn cao, tỷ suất sinh vẫn còn nguy cơ tăng ở một số vùng. Sự khác biệt giữa các vùng, miền, giữa các nhóm dân cư về các chỉ số sức khỏe sinh sản còn lớn và có xu hướng gia tăng. Tỷ số tử vong mẹ, tử vong trẻ em ở một số khu vực miền núi cao gấp 3-4 lần so với khu vực đồng bằng, đô thị và gấp gần 2 lần so với mức trung bình toàn quốc. Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em vẫn còn cao ở vùng Tây Bắc, Tây Nguyên. Tiếp cận và sử dụng các dịch vụ chăm sóc trước và trong sinh bảo đảm chất lượng ở vùng đồng bào các dân tộc thiểu số và vùng khó khăn vẫn còn hạn chế...
 
Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe một số tham luận: Báo cáo hoạt động của y tế cơ sở để thực hiện hiệu quả Chương trình Mục tiêu y tế dân số; Thực trạng và giải pháp tăng cường dự phòng, phát hiện sớm, quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm tại tuyến y tế cơ sở; Tham luận của Dự án phòng, chống tim mạch, dự án phòng chống đái tháo đường; Tham luận về tình hình triển khai và những khó khăn, vướng mắc trong triển khai công tác phòng, chống bệnh tim mạch tại cộng đồng của Sở Y tế Bắc Giang và Sở Y tế Lào Cai.
 
Cũng tại Hội nghị BS.Nguyễn Công Sinh, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính cho biết,  Kế hoạch 2 năm (2019-2020) của Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số giai đoạn 2016-2020 như sau: Tiếp tục triển khai có hiệu quả và đạt được các mục tiêu của Chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1125/QĐ-BYT ngày 31/7/2017. Lồng ghép với Chương trình sức khỏe Việt Nam và đề án tăng cường y tế cơ sở.
 Các hoạt động chuyên môn theo chương trình Chính phủ phê duyệt, điều chỉnh;

Tăng cường lồng ghép các hoạt động tập huấn, đào tạo, kiểm tra giám sát chuyên môn; Hoạt động truyền thông: tăng cường các thông điệp nhằm giảm các nguy cơ, rèn luyện nâng cao thể lực, nâng cao ý thức tự quản lý sức khỏe, phát hiện sớm và quản lý các bệnh lý mạn tính; Đánh giá các chỉ tiêu có khả năng đạt được đến năm 2020 theo Quyết định số 1125/QĐ-TTg.

Giao các đơn vị đầu mối thực hiện các nhóm dự án cho Cục Y tế Dự phòng, Cục An toàn thực phẩm, Tổng cục dân số, Vụ Kế hoạch Tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động của Văn phòng thường trực Ban quản lý chương trình…, các bệnh viện trực thuộc cử biệt phái chuyên gia tham gia quản lý, điều hành hoạt động; gắn các Viện Pasteur, Viện VSDT với các hoạt động cụ thể tại cộng đồng.

Tại tuyến tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương giao cho Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (CDC); tuyến huyện giao cho bộ phận y tế công cộng tổ chức thực hiện.
Tái cấu trúc phân bổ kinh phí phân bổ cho Trung ương theo hướng ưu tiên phòng, chống và tăng cường quản lý sức khỏe, quản lý các bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng dân cư.

Tăng cường sử dụng ngân sách địa phương cho các hoạt động của chương trình và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu tại địa phương. Tập trung các nguồn lực, đẩy mạnh lồng ghép, kết hợp Chương trình mục tiêu Y tế- Dân số, Chương trình Sức khỏe Việt Nam  và Đề án Tăng cường y tế cơ sở trong tình hình mới./.