Ngày 28/11/2024, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến về công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm tại trụ sở Bộ Y tế và 63 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Hội nghị do đồng chí Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì, cùng sự tham dự của Lãnh đạo các Vụ, Cục, Trung tâm thuộc Bộ Y tế, các Viện, Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế; về phía địa phương, có sự tham dự của Lãnh đạo Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế, Bệnh viện tuyến tỉnh; đại diện Phòng Y tế, Trung tâm Y tế huyện và Trạm Y tế xã; một số cơ quan thông tấn, báo chí tại Trung ương và địa phương.

PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại Hội nghị

Tại Hội nghị, TS. Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, trong đó một số bệnh đậu mùa khỉ, sốt xuất huyết, sốt rét và các bệnh có vắc xin phòng bệnh từ lâu (sởi, ho gà...) có xu hướng gia tăng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Bên cạnh đó tác động của đại dịch COVID-19 trong những năm trước đó đã ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêm chủng các vắc xin cho trẻ em trên toàn thế giới, không đạt được mức độ bao phủ cần thiết để ngăn ngừa các đợt bùng phát dịch bệnh, nhất là bệnh sởi. Tại Việt Nam, đến nay ghi nhận 20.469 trường hợp nghi sởi, trong đó 4.918 trường hợp dương tính và 05 trường hợp tử vong liên quan đến sởi: TP. Hồ Chí Minh (03), Bến Tre (01) và Bình Dương (01).  Một số địa phương có số nghi sởi và sởi dương tính cao: TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Nghệ An, Đắk Lắk, Bình Dương. Từ ngày 01/9/2024 đến ngày 19/11/2024, Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) ghi nhận 195 ca sởi dương tính. Trong đó, tháng 9 có 41 ca, tháng 10 có 90 ca, đặc biệt trong 11 ngày tháng 11/2024 có đến 64 ca. Trong đó, tỷ lệ mắc ở trẻ dưới 9 tháng (chưa đến tuổi tiêm vaccine phòng sởi) chiếm hơn 31%, với trẻ trên 9 tháng tuổi, tỷ lệ chưa tiêm chủng chiếm đến 40%. Đại diện Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng cho biết sẽ xem xét vấn đề tiêm vaccine phòng sởi cho trẻ dưới 9 tháng tuổi cũng như các đối tượng khác để có đề xuất phù hợp. Việt Nam đã triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng bệnh sởi tại 31 tỉnh, thành, cho trẻ em 1-10 tuổi tại vùng nguy cơ. 

Tại Việt Nam tình hình bệnh truyền nhiễm trong nước cơ bản vẫn được kiểm soát, một số bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng, sốt rét, bạch hầu… đều có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm ngoái: sốt xuất huyết ghi nhận 125.941 trường hợp, 20 ca tử vong, so với cùng kỳ năm 2023 số mắc giảm 19,8%, tử vong giảm 22 ca; bệnh tay chân miệng ghi nhận 72.453 trường hợp, 0 tử vong so với cùng kỳ 2023 (164.451/31), số mắc giảm 55,9%, tử vong giảm 31 trường hợp; bệnh cúm mùa ghi nhận 264.830 trường hợp mắc giảm 9,5% so với cùng kỳ năm 2023.

Từ đầu năm đến nay, chúng ta cũng ghi nhận rải rác các ca mắc bệnh đậu mùa khỉ tại các địa phương, với 73 ca mắc, chủ yếu tập trung tại TPHCM và các tỉnh miền Nam. Với bệnh than, trong năm chúng ta cũng ghi nhận 12 ca mắc tại Điện Biên 11 ca và 1 ca ở Sơn La, số mắc giảm 4 trường hợp so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên dịch bệnh truyền nhiễm luôn diễn biến khó lường và tiếp tục có nguy cơ xuất hiện và lây lan các biến thể mới, các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi. Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều và trong bối cảnh toàn cầu hoá phát triển; nhu cầu giao thương, du lịch ngày càng tăng cao cùng với diễn biến thời tiết thay đổi bất thường là các điều kiện thuận lợi làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh, nên nguy cơ đối mặt với sự lây truyền của nhiều loại dịch bệnh khác nhau là rất lớn. Thời gian tới với khí hậu mùa đông xuân, thuận lợi cho bệnh truyền nhiễm lây lan, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, đường tiêu hóa.

Dịch bệnh cúm A(H5N1) là vấn đề cần quan tâm, liên quan đến dịch cúm trên gia cầm, đặc biệt tại Mỹ liên quan đến dịch trên gia súc (bò, lợn). Tỷ lệ tử vong lên đến 50%. Vì thế, hệ thống y tế dự phòng cần đặc biệt quan tâm vấn đề này khi có gia cầm ốm chết, đồng thời tăng cường giám sát, phát hiện, nhanh chóng khoanh vùng ổ dịch nếu có xảy ra trên người. Thời gian tới, ngành Y tế sẽ tiếp tục theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, chủ động công tác giám sát trường hợp bệnh, giám sát tác nhân gây bệnh và xử lý triệt để ổ dịch với các bệnh lưu hành (tay chân miệng, sốt xuất huyết...), các bệnh dự phòng bằng vaccine (sởi, ho gà, bạch hầu), bệnh viêm phổi nặng do virus và các bệnh lây qua đường hô hấp (cúm mùa, cúm gia cầm độc lực cao...). Đồng thời giám sát dựa vào sự kiện để phát hiện sớm các ca bệnh ngay tại cửa khẩu, trong cộng đồng và tại các cơ sở y tế để xử lý kịp thời, kiểm soát sự lây lan, hạn chế các trường hợp bệnh nặng, tử vong.

Cũng tại Hội nghị, TS. Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cũng thông tin về các quy định, hướng dẫn mới trong lĩnh vực y tế dự phòng
liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm:

- Thông tư số 10/2024/TT-BYT ngày 13/6/2024 của Bộ Y tế về ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, đối tượng và phạm vi phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc;

- Thông tư số 30/2024/TT-BYT ngày 04/11/2024 của Bộ Y tế về quy định danh mục, nội dung gói dịch vụ y tế cơ bản do Trạm Y tế xã, phường, thị trấn thực hiện;

- Thông tư số 34/2024/TT-BYT ngày 15/11/2024 của Bộ Y tế về quy định đặc điểm kinh tế - kỹ thuật dịch vụ kiểm dịch y tế, y tế dự phòng tại cơ sở y tế công lập;

- Thông tư số 41/2024/TT-BYT ngày 27/11/2024 của Bộ Y tế hướng dẫn xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ kiểm dịch y tế, y tế dự phòng tại cơ sở y tế công lập.

Tại Hội nghị PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế đã thay mặt Lãnh đạo Bộ Y tế cảm ơn, đánh giá cao sự nỗ lực của các đơn vị trong công tác phòng, chống dịch bệnh, qua đó tình hình dịch bệnh cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc. Tuy nhiên tình hình dịch bệnh truyền nhiễm nói chung vẫn luôn diễn biến khó lường, khó dự báo. Để tiếp tục chủ động triển khai hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm, Thứ trưởng đề nghị Cục Y tế dự phòng: Chủ trì xây dựng Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 10/2024/TT-BYT ngày 13/6/2024 của Bộ Y tế về ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, đối tượng và phạm vi phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc, trong đó bổ sung vắc xin phòng bệnh phế cầu, vắc xin phòng bệnh ung thư cổ tử cung vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng theo Nghị quyết số 104/NQ-CP ngày 15/8/2022 của Chính phủ; Đôn đốc các đơn vị đầu mối khẩn trương xây dựng quy trình kỹ thuật và định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ y tế dự phòng; Xây dựng kế hoạch công tác phòng, chống dịch bệnh năm 2025, trình Lãnh đạo Bộ trước ngày 20/12/2024 để ban hành gửi các tỉnh, thành phố làm cơ sở xây dựng kế hoạch của địa phương.

Ban biên tập trang thông tin điện tử Cục Y tế dự phòng