Tiêm chủng phòng bệnh luôn là một trong những chính sách trung tâm trong các hoạt động y tế công cộng trên toàn thế giới. Sử dụng vắc xin không những có thể phòng được bệnh cho những người được tiêm chủng mà còn có thể bảo vệ được cho những người tiếp xúc chưa được tiêm chủng, bảo vệ cộng đồng. Đối với những bệnh đã có vắc xin dự phòng, tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất để phòng ngừa dịch bệnh, làm giảm mạnh số trường hợp mắc và tử vong. Trong hơn 30 năm qua, công tác tiêm chủng đặc biệt là Tiêm chủng mở rộng đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần to lớn trong việc giảm tỷ lệ mắc và tử vong một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em, giúp Việt Nam bảo vệ thành công thành tựu thanh toán bệnh bại liệt từ năm 2000 và loại trừ bệnh uốn ván sơ sinh từ năm 2005. Các hoạt động tiêm chủng dịch vụ ngày càng phát triển cũng đã góp phần giúp cho người dân được tiếp cận thêm với nhiều loại vắc xin phòng bệnh.

TS. Nguyễn Minh Hằng cho biết từ năm 2018 Việt Nam đã Tổ chức Y tế thế giới công nhận chức năng NRA đạt tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới, trong đó có chức năng giám sát phản ứng sau tiêm chủng. Để tiếp tục duy trì việc thực hiện chức năng này, song song với các hoạt động giám sát phản ứng sau tiêm chủng, ngày 03/4/2020, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 05/2020/TT-BYT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 24/2018/TT-BYT quy định việc thành lập, tổ chức và hoạt động của Hội đồng tư vấn chuyên môn đánh giá nguyên nhân tai biến nặng trong quá trình sử dụng vắc xin. Sau khi Thông tư ban hành nhiều địa phương đã thành lập Hội đồng này theo quy định. Hội đồng đã tổ chức họp, đánh giá nguyên nhân tai biến nặng sau tiêm chủng theo quy định, góp phần quan trọng trong việc tham mưu cho Lãnh đạo Sở Y tế về công tác giám sát phản ứng sau tiêm chủng. Trong nhiều năm qua, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đã triển khai các hội thảo, tập huấn cho các địa phương về công tác giám sát phản ứng sau tiêm chủng. Chất lượng báo cáo kết quả điều tra tại các tuyến cơ bản đáp ứng được các quy định tại Nghị định số 104/2016/NĐ-CP, Thông tư số 34/2018/TT-BYT ngày 12/11/2018 hướng dẫn Nghị định 104/2016/NĐ-CP quy định về hoạt động tiêm chủng, tuy nhiên còn một số hạn chế như việc tổ chức điều tra chưa phù hợp về thời gian, báo cáo cho cơ quan quản lý và cơ quan thông tin báo chí của các địa phương còn chưa kịp thời, kết luận nguyên nhân tai biến chưa thực hiện theo phân loại hướng dẫn của Bộ Y tế, gây khó khăn trong việc đánh giá, kết luận nguyên nhân phản ứng sau tiêm chủng. Đặc biệt sau giai đoạn dịch bệnh COVID-19 vừa qua, công tác giám sát đánh giá phản ứng sau tiêm chủng tại một số địa phương còn chưa được quan tâm, chú trọng.

Tuy nhiên tại một số địa phương, nhiều cán bộ tham gia công tác tiêm chủng mới được phân công thực hiện công tác tiêm chủng, các thành viên của Hội đồng tư vấn chuyên môn đánh giá tư vấn chuyên môn đánh giá nguyên nhân tai biến nặng trong quá trình sử dụng vắc xin cấp tỉnh cũng có nhiều thay đổi, bổ sung.

Hơn nữa trong thời gian tới, Việt Nam sẽ triển khai kế hoạch kiểm tra tiền sử và tiêm chủng bù liều cho trẻ nhập học tại các cơ sở giáo dục mầm non và tiểu học tại một số tỉnh thành phố và sẽ mở rộng trên toàn quốc từ năm 2025. Mục tiêu của kế hoạch này nhằm tăng tỷ lệ bao phủ các vắc xin trong chương trình tiêm chủng ở nhóm trẻ nhập học tại các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học để chủ động phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm. Đây là nhóm đối tượng mới cần được tiêm chủng sớm do vậy việc đảm bảo an toàn tiêm chủng và duy trì niềm tin của cộng đồng đối với công tác tiêm chủng là hết sức quan trọng.

Nhằm mục đích nâng cao chất lượng giám sát sự cố sau tiêm chủng và năng lực của Hội đồng tư vấn chuyên môn đánh giá tai biến nặng sau tiêm chủng, ngày 26-27/9/2023, Cục Y tế dự phòng phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới tổ chức tập huấn nâng cao năng lực đánh giá nguyên nhân phản ứng sau tiêm chủng cho các thành viên của Hội đồng tư vấn đánh giá cấp tỉnh cho 20 tỉnh, thành phố khu vực miền Nam.

Ban biên tập trang thông tin điện tử Cục Y tế dự phòng