Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phê duyệt việc sử dụng vaccine Jynneos, do công ty Bavarian Nordic sản xuất, để phòng bệnh mpox (trước đây gọi là bệnh đậu khỉ) cho thanh thiếu niên từ 12 đến 17 tuổi. Quyết định này được đưa ra ngày 14/10/2024 trong bối cảnh dịch bệnh mpox vẫn đang gây lo ngại trên toàn cầu. Đây là bước tiến quan trọng trong nỗ lực bảo vệ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trước căn bệnh này. Trước đó, vào tháng 9, WHO cũng đã phê duyệt vaccine này cho người trưởng thành, đặc biệt ở các khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề như châu Phi.

Bệnh mpox do virus đậu khỉ (MPXV) gây ra, thuộc họ Poxviridae. Virus này được phát hiện lần đầu năm 1958 ở Đan Mạch trên khỉ thí nghiệm, và ca bệnh người đầu tiên được ghi nhận năm 1970 tại Cộng hòa Dân chủ Congo. Mpox lây truyền từ động vật sang người hoặc từ người sang người, với triệu chứng gồm sốt, đau cơ, và các tổn thương da chứa mủ. Sau khi bệnh đậu mùa được xóa sổ vào năm 1980, mpox vẫn tiếp tục lưu hành tại các khu vực Trung, Đông và Tây Phi. Một đợt bùng phát toàn cầu đã xảy ra vào giai đoạn 2022–2023, khiến WHO tăng cường các biện pháp phòng chống.

Việc phê duyệt vaccine Jynneos cho thanh thiếu niên là kết quả của những nỗ lực không ngừng nhằm mở rộng đối tượng tiêm chủng. Bavarian Nordic cũng dự kiến tiến hành thử nghiệm lâm sàng vaccine này trên trẻ em từ 2 đến 12 tuổi, bắt đầu từ tháng 10/2024. Đây là bước tiến nhằm bảo vệ toàn diện các nhóm dễ bị tổn thương, trong đó có trẻ em và người có hệ miễn dịch suy yếu.

Ngoài Jynneos, công ty KM Biologics của Nhật Bản đã phát triển vaccine LC16, hiện được cấp phép tiêm cho trẻ em tại Nhật Bản với yêu cầu sử dụng kim chuyên dụng. Tại Mỹ, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã phê duyệt vaccine Jynneos cho người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, đồng thời từng cấp phép khẩn cấp cho thanh thiếu niên trong đợt bùng phát năm 2022.

Tháng 8/2024, WHO tuyên bố mpox là tình trạng khẩn cấp y tế công cộng toàn cầu lần thứ hai trong hai năm, sau khi một biến thể mới của virus lây lan từ Cộng hòa Dân chủ Congo sang các quốc gia láng giềng. Sự xuất hiện của các loại vaccine như Jynneos và LC16 không chỉ mang lại hy vọng trong việc kiểm soát dịch bệnh mà còn cho thấy vai trò quan trọng của hợp tác quốc tế trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ban biên tập trang thông tin điện tử Cục Y tế dự phòng